Overlast door Mestfabrieken.
Het Brabants Burgerplatform heeft een MESTAFETTE in gang gezet met brieven gericht aan gemeentebestuurders en GS / PS met het oog op herstel van de afstand van 500 meter als harde ondergrens tussen burgerwoningen en mestfabrieken in het buitengebied.
Overlast mestfabrieken BMF rapport
De Brabantse Milieufederatie (BMF) heeft op basis van ervaringen van omwonenden
onderzocht of de verwachting dat de toekomstige mestfabrieken ‘nagenoeg
emissieloos en de risico’s zeer gering zijn’ reëel is.
Brief IVN aan College Heeze Leende en Gedeputeerden en Provinciale Staten
Aan het College van B&W en de Gemeenteraad van Heeze-Leende
het College van GS en Provinciale Staten van Noord-Brabant
CC Dorpsraad Sterksel
Brabants Burgerplatform
datum: 31 oktober 2020 betreft: emissie vergunning mestvergisting Sterksel
Geachte mevrouw, mijnheer,
Vooraf: Mestfabrieken zijn niet de oplossing. Niet voor het klimaat, niet voor de energietransitie en al evenmin voor de transitie van de landbouw. Mestfabrieken vormen nu vooral een probleem. De echte oplossing ligt dichter bij de bron: verwerking van de mest bij de stal. Beter nog: zorg voor minder mest, zet in op krimp van de veestapel. Dan heb je minder problemen op álle fronten.
Ter zake: Aan de ene kant van Sterksel is de sanering van de mestvergister van het VIC-Sterksel van de WUR bijna voltooid. Dat ging niet zonder slag of stooti, ook al lag deze mestvergister letterlijk op de rand van een natuurgebied. Met de sanering komt er een einde aan de forse belasting van de neus van omwonenden en passerende recreanten én de aantasting van de natuur in de omgeving.
Tegelijkertijd echter wordt aan de andere kant van Sterksel, op het terrein van Poort 43, het vergistingsproces opgestart in de grootste biogas producerende mestfabriek van Europa: 11 silo’s waar 250.000 ton per jaar in gaat en 24 miljoen m3 gas uit komt. Het College van B&W van Heeze-Leende laat bovendien in de kleine lettertjes van de bestuursrapportage 2020 weten dat er verkennende gesprekken gevoerd worden voor een tweede mestfabriekii. De verontruste inwoners van Sterksel die eerder in het Eindhovens Dagblad hun zorgen kenbaar maakten onder de kop: “dit dorp zakt nog eens weg in de stront”iii, konden wel eens een vooruitziende blik hebben gehad.
Het Amerikaanse bedrijf Blue Sphere dat nu deze mega-gasvergister bij Sterksel neerzet, bezwoer de bewoners van Sterksel in juni 2019, nog voor de bouw van start ging, dat er geen vuiltje aan de lucht zou zijn: we gaan hier de beste technieken gebruiken en met gesloten systemen werken om emissies te voorkomen. In augustus van dit jaar, als de bouw bijna zijn hoogste punt heeft bereikt, wordt op de website gesteld dat “een biofilter ervoor gaat zorgen dat de geur reukloos wordt, waarbij restgeur wordt afgezogen en middels een luchtwasser wordt nagezuiverd tot geurvrije lucht.” iv
In een recent artikel in het Eindhovens Dagblad wordt de stellige toezegging dat er reukloos / geurvrij gewerkt gaat worden, nog eens herhaald als ambitie: “we gaan ons stinkende best doen om geurloos te produceren.” v Liebregts van Poort 43 stelt daar dat de combinatie van luchtwasser en biofilter die hiervoor gebruikt gaat worden zich in de loop der jaren bewezen heeft.
Het Brabants Burgerplatform onderbouwt haar eerder geuite twijfels aan dit sprookjesachtig perspectief in een opiniestuk in het Eindhovens Dagblad. vi Er wordt daarin verwezen naar de stevige vraagtekens die gezet worden bij luchtwassers op mestverwerkingsinstallaties in het rapport ‘Knelpunten in Mestverwaarding’ van het Kenniscentrum Mestverwaarding, geschreven in opdracht van het ministerie van LNV.vii Blue Sphere wordt gevraagd de eerdere beloften en mooie woorden waar te maken door zelf de emissie te minimaliseren in de revisievergunning die voorbereid wordt.
Het IVN Heeze-Leende sluit zich aan bij dit pleidooi voor een absolute minimalisatie van de vergunde emissies voor zo’n groot complex vergisters zo dicht bij omwonenden en de kom van Sterksel. De inwoners van het dorp hebben het vooruitzicht dat ze nog jaren overlast hebben van het vrachtverkeer van en naar Poort 43 dat dag in dag uit door het dorp dendert. Daar komen nu de extra transporten voor de aanvoer van mest en de afvoer van digestaat en afvalwater bij. En daarbovenop komt nu, naar wij vrezen, ook de overlast van stank. Want in de opstartfase waren er al klachten van geuroverlast vanuit het dorp. Maar bij Poort 43 hebben ze niets geroken.
Daarom, laten we voorkomen dat met deze mestvergister van Blue Sphere een nieuw hoofdstuk wordt toegevoegd aan het zwartboek van misstanden op dit bedrijventerrein. Zij lijken wel eens de enige constante te vormen in het rijtje Reiling, Chijnsgoed, Poort 43.
Wij roepen de gemeente en de provincie op hun verantwoordelijkheid te nemen bij het adviseren over c.q. het daadwerkelijk verlenen van een revisievergunning. Pas op basis van voortschrijdend inzicht én de lessen uit het verleden alsnog het voorzorgsbeginsel toe. Laat Blue Sphere de toezeggingen en beloften waar maken. Zet de geuroverlast vast op een minimum. Controleer daarop en zorg voor adequate handhaving. Daarmee wordt niet alleen de overlast, maar ook het risico voor de volksgezondheid beperkt. Want waar stank vrij komt gaan ook andere zaken de lucht in.viii
Denkt u zich eens in wat voor een klap het zal geven, als er iets mis gaat met de duizenden kubieke meters gas onder al die grijze kappen? Dan begrijpt u, dat wij los van de opstapeling van emissies, absoluut niet nog eens zo’n mega-gasfabriek op Sterksel willen. Zoveel lering hebben wij uit Enschede wel getrokken.
met vriendelijke groeten,
namens de Werkgroep Milieu en Landschapsbehoud,
Henk Groenemans, voorzitter
i voor een overzicht van de activiteiten die op het laatste nippertje uiteindelijk geleid hebben tot de sanering van het VIC-Sterksel, zie https://brabantsburgerplatform.nl/nieuws/hiep-hiep-geen-verkoop-van-vic-sterksel/
iizie het antwoord op vraag 12 onder agendapunt 7, in het een na laatste document bij https://ris2.ibabs.eu/Agenda/Details/heezeleende/389a8f59-cf15-4469-92ee-83ec75b7d17a
iiizie https://krant.ed.nl/titles/eindhovensdagblad/7155/publications/8652/pages/30
ivzie http://poort43.nl/nieuws/afgelopen-maand-is-er-tijdens-de-zomervakantie-hard-doorgewerkt-aan-de-bouw-van-de-vergister/id=24
vzie https://www.ed.nl/cranendonck-heeze-leende/wakker-worden-met-de-stank-van-rubber-in-sterksel-zien-ze-nog-een-mestvergister-niet-zitten~a51c0e7f5/
vizie https://krant.ed.nl/titles/eindhovensdagblad/7155/publications/10446/articles/1237322/41/2
viizie pagina 17 https://www.mestverwaarding.nl/kenniscentrum/541/rapport-knelpunten-in-mestverwaarding
viiiidem, pagina 18
ED : Sterksel wil met open ramen kunnen slapen
Sterksel, 26 oktober 2020
ED: Wakker worden met de stank van rubber? In Sterksel zien ze nóg een mestvergister niet zitten
,,We hebben nu al één van de grootste mestvergisters van West-Europa. Dat moet niet de grootste vergister van de wereld worden.” Toine Leemans van de dorpsraad in Sterksel is duidelijk. Een tweede mega-vergister zien ze in zijn dorp niet zitten. Want het stinkt nu al regelmatig in het dorp.
Maar Toon Liebregts van industrieterrein Poort 43, waar de eerste vergister nu is verrezen, kijkt er anders tegenaan. ,,Ons terrein is 22 hectare groot. Om dat rendabel te maken kijken we vooruit. Een tweede installatie is mogelijk.”
Of die er ook komt is echter nog de vraag. Want nu de eerste vergister voor de productie van biogas in de opstartfase is beland, wordt in het dorp al regelmatig over stank geklaagd. ,,Mensen hebben het over een zoetige lucht. Anderen ruiken rubber”, zegt Leemans van de dorpsraad. ,,Het is een kenmerkende lucht die hoort bij een mestvergister.”
De overlast is vooral ’s nachts en in de vroege ochtend. In Sterksel zijn ze dus niet gerust op wat komen gaat. Hoe is het straks als de vergister in volle productie is? En dan hebben ze het ook nog over een tweede installatie…
Poort 43 probeert de onrust te temperen. Liebregts: ,,Geurloos produceren is onze ambitie. We gaan ons stinkende best doen om geen geuroverlast te veroorzaken. Dat is een grote uitdaging.”
Een verzoek vanuit de dorpsraad aan de provincie om de ambitie van geurvrij vergisten op te nemen in de vergunning is onlangs afgewezen. Het Burgerplatform heeft Poort 43 inmiddels bij de provincie voorgedragen als pilot om de uitstoot van geur bij de vergister en de ‘aankomst’ van de geur bij woningen in Sterksel te meten.
Frank van den Dungen van het Brabants Burgerplatform is sceptisch over de ambitie van Poort 43. Hij zet vraagtekens bij een geurloze mestvergister.
Toch kan het, laat Liebregts weten. De geurwasser die bij de vergister wordt ingezet, is een combinatie van een chemische luchtwasser en een bio-luchtwasser met wortelhout. ,,Een bestaande techniek die zich door de jaren heen heeft bewezen.” Zelf heeft hij de afgelopen weken geen extra geur waargenomen. ,,We hebben hierover ook niks gehoord vanuit de bewoners.”
Binnen de dorpsraad in Sterksel is echter afgesproken eventuele overlast te melden via de milieuklachtencentrale van de Omgevingsdienst Zuidoost-Brabant. Daar zijn tussen vrijdag 16 oktober en donderdag 22 oktober vijf meldingen binnenkomen over Poort 43.
Niet alleen Liebregts ziet kansen voor een tweede vergister. Het college van B & W van Heeze-Leende neemt het plan voor een tweede installatie ook serieus, zo blijkt uit een ambtelijk overzicht van lokale plannen op het gebied van energietransitie. Daarin staat het idee voor een tweede vergister al vermeld met als toevoeging dat het plan in een verkennende fase zit.
Als het licht voor uitbreiding op groen gaat, betekent dat er nog meer silo’s gebouwd moeten worden. Nu al staan op het terrein van Poort 43 aan de Pastoor Thijssenlaan elf gigantische silo’s waarin het bedrijf Bluesphere met organisch afval, biogas gaat produceren. In de silo’s kan straks 260.000 ton per jaar mest en co-producten worden verwerkt.
Stank is niet de enige vrees in Sterksel. Ook op een toename van vrachtverkeer zit het dorp niet te wachten. Zeker als er een tweede vergister komt. Liebregts verwacht dat de overlast meevalt. ,,Als we het hebben over de huidige mestvergister, zijn dat maximaal dertig vrachtwagens per dag. Maar het kunnen er ook maar vijftien zijn.”
Er ligt een plan om een toegangsweg naar de A2 aan te leggen. De uitvoering is vertraagd onder meer vanwege de stikstofproblematiek. De gemeente verwacht dat de weg er medio 2023 ligt. De verwachting is dat medio december het eerste biogas op het landelijke gasnet van netbeheerder Enexis wordt geleverd.
Tegelijkertijd met de ontwikkelingen op Poort 43, wordt aan de andere kant van Sterksel juist een mestvergister afgebroken. De vergister van het Varkens Innovatiecentrum (VIC) aan de Vlaamseweg werd begin dit jaar al ‘uitgezet’. Op de testlocatie werden nieuwe methodes uitgeprobeerd voor potentiële kleine vergisters op veebedrijven.
De testvergister wordt gesaneerd onder meer vanwege de forse stankoverlast. Het VIC zelf stopt sowieso op die locatie per 1 januari. De universiteit van Wageningen is eigenaar van de locatie. Verkoop aan biogasbedrijf Re-N Energy ketste eerder dit jaar af. Wat er met de locatie gebeurt, is nog altijd niet duidelijk.
Wel zijn er lokale ideeën. Vorige week heeft IVN Heeze-Leende nog een oproep gedaan aan het college en de gemeenteraad van Heeze-Leende om de locatie om te vormen tot een Natuur Innovatie Centrum.
Willie Thijssen
https://www.ed.nl/cranendonck-heeze-leende/wakker-worden-met-de-stank-van-rubber-in-sterksel-zien-ze-nog-een-mestvergister-niet-zitten~a51c0e7f5/
Brief Stichting Groen Kempenland
Aan: Gemeenteraden en Colleges van de Kempengemeenten Reusel, Bladel, Oirschot, Eersel, Bergeijk,
Provinciale Staten Noord-Brabant en Gedeputeerde Staten Noord-Brabant
Betreft: grootschalige mestbewerking in de Kempen
Netersel, 30 oktober 2020
Geachte Raadsleden, Geachte Statenleden, Geachte Colleges,
Stichting Groen Kempenland maakt zich zorgen over de eventuele vestiging en/of uitbreiding van grootschalige mestverwerkingsinstallaties (MVI’s) in de Kempen.
MVI’s horen thuis op een bedrijventerrein:
De komende tijd wordt er op bestuurlijk niveau de keuze gemaakt op welke locaties grootschalige ververwerking mogelijk wordt gemaakt. Sommige partijen zetten zich in om ook locaties in het buitengebied mogelijk te maken terwijl in 2017 terecht besloten is dat deze industriële activiteit met een grote milieudruk thuis hoort op bedrijventerreinen. Uit onderzoek bleek destijds al dat de Brabantse bedrijventerreinen gunstig gelegen zijn ten opzichte van de veedichte gebieden. Wij vragen de Kempische bestuurders die deelnemen aan dit overleg om op te komen voor de leefbaarheid in het buitengebied en vestiging en uitbreiding van MVI’s alleen toe te staan op daarvoor geschikte bedrijventerreinen van categorie vier of hoger.
Geen MVI’s in de nabijheid van woningen, volg GGD advies:
In de NRD mestbewerkingslocaties wordt een grote fout gemaakt. Hierdoor zal de MER alleen toetsen op het aantal huizen nabij een mogelijke locatie voor een MVI. In de MER moet echter ook getoetst worden of er huizen op zeer korte afstand staan. Indien dat het geval is zou zo’n locatie zeker moeten afvallen. Bij een al gevestigde MVI zou uitbreiding uitgesloten moeten worden.
De GGD heeft onlangs een nieuw advies uitgebracht over de afstand tussen woningen en veehouderijen. De GGD richtlijn medische milieukunde (link 1) adviseert een minimale afstand tussen veehouderijen en woningen van 250 meter. Een MVI geeft echter veel meer overlast dan een enkele veehouderij. Toch is er in de NRD/MER voor gekozen om geen uitsluitend criterium toe te passen. Dit betekend dat locaties met huizen op zelfs kortere afstand dan 250 meter als geschikt beoordeeld kunnen worden. Een grote omissie die hersteld moet worden.
Grote milieudruk en onzekerheid, zelfs volgens rapport NCM:
Dat een MVI een veel grotere milieudruk, waaronder stank, op de omgeving geeft dan een enkele veehouderij blijkt zelfs uit het rapport dat is opgesteld door het Nederlands Centrum Mestverwaarding (link 2). Een lobby-organisatie voor mestbewerking. In dit rapport is te lezen dat de door MVI’s gebruikte luchtwassers berekend zijn voor veehouderijen maar dat mestverwerking echter anders is en het extrapoleren van cijfers pure luchtfietserij is. Ook is te lezen dat de berekening van geuruitstoot door MVI’s “natte vingerwerk” is zonder goede onderbouwing, waardoor er naderhand toch klachten komen. En uit het rapport van NCM blijkt dat “kennis ontbreekt om de zorgen over gevolgen (van mestbewerking) op het gebied van volksgezondheid weg te nemen”.
Het rapport van NCM, een organisatie die zich inzet voor méér mestverwerking, zou reden moeten zijn locaties met huizen op kortere afstand dan minimaal 250 meter uit te sluiten van vestiging en uitbreiding!
De politieke keuzen die gemaakt zijn in de NRD zorgen ervoor dat in de uitkomst van de MER omwonenden onvoldoende beschermd zijn.
Kies voor bewerking op locatie:
Een beter alternatief dan grootschalige mestbewerking is het bewerken van mest op locatie. Het meteen scheiden van urine en vaste mest zorgt voor minder emissies en stank. Kiezen voor grootschalige mestbewerking zorgt ervoor dat het scheiden op locatie niet, of met vertraging, van de grond zal komen in de Kempen.
Minder beesten:
De beste oplossing is het aantal dieren in balans brengen met de beschikbare grond. Hierdoor zal de volksgezondheid, veiligheid en leefbaarheid in de Kempen gigantisch verbeteren. Ook de natuur zal opgelucht ademhalen. Niet meer stront dan grond. Wij begrijpen dat de vermindering van de veestapel een oplossing is die tijd vergt. In de tussentijd is het direct bewerken op locatie de beste oplossing.
Oproep:
Wij roepen u op om de belangen van omwonenden maximaal te beschermen. En op te komen voor een minimale afstand tussen woningen en MVI’s. Ook roepen wij u op vast te houden aan het huidige locatiebeleid waarin MVI’s moeten vestigen op geschikte bedrijventerreinen.
Hoogachtend,
Stichting Groen Kempenland
1) https://www.rivm.nl/bibliotheek/rapporten/2020-0092.pdf
2) https://www.mestverwaarding.nl/kenniscentrum/541/rapport-knelpunten-in-mestverwaarding
Brief aan Provinciale Staten van Stop de stank Deurne
Stopdestank Deurne
Aan: Provincie Noord-Brabant
T.a.v. Provinciale Staten & Gedeputeerde Staten
statengriffie@brabant.nl / mavdberg@brabant.nl
cc: Gemeenteraad en College van B&W Deurne
De berichten over de zoektocht van de provincie naar locaties voor grootschalige mestbewerking verontrusten ons zeer. Wij zijn bang dat ook de gemeente Deurne op het lijstje van potentiële locaties staat. De stankoverlast door de intensieve veehouderij is in Deurne gigantisch. Twee mestfabrieken aan de rand van de bebouwde kom van Deurne zorgen nu al voor grote overlast voor veel inwoners. Nog meer mestfabrieken is vanuit oogpunt van volksgezondheid en leefbaarheid onverantwoord. Mestfabrieken zijn niet welkom in Deurne.
Na het bestuderen van de NRD-mestbewerkingslocaties namen onze zorgen toe. Hier worden politieke keuzen gemaakt die ten koste gaan van de gezondheid en de leefbaarheid van omwonenden. De NRD garandeert niet dat locaties met huizen op korte afstand afvallen. Daardoor komen gezinnen in de knel. Hun belangen worden verwaarloosd.
Brabant kiest met mestfabrieken voor meer stank en meer nadelige effecten op volksgezondheid en milieu. Daarmee blijft de provincie in het vieze verleden hangen. Rottende drijfmest in plaats van het scheiden van de dikke en dunne fractie bij de bron. Scheiden bij de bron levert minder schadelijke emissies op. Kiezen voor mestfabrieken hindert deze ontwikkeling.
De Gemeente Deurne heeft op 30 oktober 2019 een zienswijze ingediend op de NRD. Deze zienswijze is nog steeds actueel. Enkele citaten hieruit:
– Zo lang er wordt uitgegaan dat alle mest op de bedrijfslocatie gescheiden, vergist en/of bewerkt wordt, zijn er juist géén, minder of een totaal ander type centrale bewerkingslocaties nodig. De bedrijfslocatie is immers per definitie een bestaande locatie.
– Het onderzoeken naar geschikte locaties voor centrale bewerking is in feite het handhaven of uitbreiden van de bestaande situatie. Dit met alle nadelige milieueffecten op de bodem, transportoverlast, emissies en fraudegevoeligheid. Hierbij denken we dat dit systeem onvoldoende prikkels bevat om nieuwe verdienmodellen te laten ontstaan die bijdragen aan de kringlooplandbouw
– De opzet van de NRD kan worden geïnterpreteerd dat de weg vrij wordt gemaakt voor nieuwe, juist ongewenste, centrale bewerkingsinstallaties.
Kortom: . Plannen voor de bouw van mestfabrieken in onze gemeente zullen op veel weerstand stuiten.
Met vriendelijke groet,
Vereniging Stop de Stank Deurne
Maria Berkers (voorzitter)
Vereniging Stopdestank Deurne, website www.stopdestank.nl e-mail: stopdestank@gmail.com
PDF : Mestfabrieken, brief aan PS en GS prov N-Brabant
